Pekmez, farklı meyvelerden elde edilen, besin değeri yüksek ve tamamen doğal bir üründür. Akışkan yapısı ve zengin vitamin-mineral içeriği ile pek çok hastalığa karşı vücut direncini artırıcı etkiye sahiptir. Pekmez, doğal şeker içeriği ile diyabet hastaları tarafından da tüketilebilir. Farklı pekmez türleri, farklı meyvelerin ezilip kaynatılması sonucu elde edilir ve her biri kendine özgü tat ve faydalara sahiptir.

Pekmez, tercih edilen meyvenin posası dışında süzülen suyunun pekmez toprağıyla kaynatılmasıyla hazırlanır. Suyu çıkarılan meyvenin şırası uygun bir kazana alınır ve kaynatılmaya bırakılır. Kaynadıkça şıra koyulaşır ve miktarı azalır. Pekmez toprağı, kaynatılan pekmez miktarına göre eklenmelidir. Kaynama işlemi tamamlanana kadar ne ölçüde şıra eklenmişse, toprak da ölçüye uygun şekilde eklenmelidir. Pekmez kaynamaya başladığında üzerinde köpük oluşması ve koku yayılması, pekmezin hazır olduğu anlamına gelir.

Üzüm pekmezi, üzümün fazla yetiştirildiği bölgelerde üzümü değerlendirmek amacıyla yapılmaya başlanmıştır. Ancak faydaları gözlemlendikten sonra yaygın şekilde tüketilmeye başlanmıştır. Üzüm pekmezi, kalp ve damar hastalıkları başta olmak üzere vücut üzerinde önemli faydalara sahiptir. Böbreklerin temizlenmesini sağlar, karaciğer sağlığını korur ve kan yapıcı etkisi vardır. İştah açar, gebelik ve lohusalık dönemi için önerilir. Damar sertliğine karşı iyi gelir, yaşlanma etkilerini azaltır ve yapılan çalışmalara göre ömrü uzattığı bilinmektedir.

Dut pekmezi, anemi hastalığında kullanılabilecek nadir ürünlerden biridir. Ham maddesi olan dut tatlı bir meyve olmasına rağmen, pekmezinin acımsı bir tadı vardır. Mide rahatsızlıkları, astım, bronşit ve akciğerlerde gelişen lekeler üzerinde etkilidir. Bebekler ve çocuklar için gelişime katkıda bulunmak amacıyla önerilir. Özellikle bebeklerin ağzında sıkça karşılaşılan pamukçuk hastalığına karşı iyi gelir. Ağız ve diş sağlığını korur ve vücutta enerji üretimini artırır. En önemli özelliklerinden biri bağışıklık sistemini kuvvetlendirmesi ve bu sayede vücudu hastalıklara karşı korumasıdır.

Harnup pekmezi olarak da bilinen keçiboynuzu pekmezi, daha çok Akdeniz ve Ege bölgelerinde yetiştirilen keçiboynuzundan üretilir. Nefes darlığı için doğal bir ilaçtır. Kolesterolü düşürücü, tansiyonu dengeleyici etkileri vardır. Kanı zehirli maddelerden arındırır, kalp çarpıntısına karşı faydalıdır. Bağırsak hastalıkları, gastrit gibi problemlere iyi gelir. Balgam söktürücü etkisi vardır. Kemik sağlığını korur, kalsiyum içeriği sayesinde kemik erimesine karşı faydalıdır. Sütte bulunan kalsiyumdan üç kat fazla kalsiyum içerir.

Andız ağacından elde edilen kozalak özü ve ağacın meyveleri kullanılarak yapılan bir pekmez çeşididir. Kan yapıcı, vücuda enerji verici özelliği bulunur. İdrar yolu, böbrekler ve mesanenin temizlenmesini sağlar. Sarılık hastalığına karşı faydalıdır. Özellikle geceleri altını ıslatan çocuklar için önerilir. Sedef ve egzama gibi cilt hastalıklarına karşı iyi gelir. Verem hastalığı için faydalı olduğu bilinmektedir. Ağız yarası, öksürük ve bronşit tedavisinde kullanılır. Adet döneminde yaşanan ağrıları azaltıcı etkisi vardır. Vajinal akıntıya karşı faydalıdır. Pankreasın düzenli çalışmasını sağlar. Romatizmal hastalıklara karşı kullanımı tavsiye edilmektedir. Mide bulantısına karşı iyi gelir.

Pekmez çeşitleri, geleneksel yöntemlerle hazırlanarak sağlığımıza birçok fayda sağlar. Her bir pekmez türü, kaynağı olan meyvenin besin değerlerini barındırır ve farklı sağlık sorunlarına karşı etkin çözümler sunar. Üzüm, dut, keçiboynuzu ve andız pekmezi gibi çeşitler, hem lezzetli hem de sağlıklı birer besin kaynağıdır.